नवी दिल्ली : आयआयटी कानपूर-इनक्युबेटेड स्टार्टअपच्या नवीन अभ्यासानुसार, जानेवारी २०२० ते जून २०२३ पर्यंत देशातील ७५ टक्क्यांहून अधिक सायबर गुन्ह्यांमध्ये आर्थिक फसवणूक झाली आहे. यापैकी सुमारे ५० टक्के प्रकरणे युपीआय (युनिफाइड पेमेंट्स इंटरफेस) आणि इंटरनेट बँकिंगशी संबंधित आहेत. या कालावधीतील ऑनलाइन गुन्ह्यांपैकी १२ टक्के गुन्हे सोशल मीडियाशी संबंधित असल्याचे या अभ्यासातून समोर आले आहे. या कालावधीत सर्वाधिक ७७.४१ टक्के सायबर गुन्ह्यांमध्ये आर्थिक फसवणूक झाली आहे. एफसीआरएफने सांगितले की, ही एक मोठी चिंतेची बाब आहे आणि ऑनलाइन आर्थिक व्यवहारांशी संबंधित फसवणुकीची प्रकरणे प्रचंड वाढली आहेत.
अभ्यासानुसार, “उप-श्रेणींमध्ये डेबिट/क्रेडिट कार्ड फसवणूक, इंटरनेट बँकिंग संबंधित फसवणूक आणि युपीआय संबंधित फसवणूक समाविष्ट आहे ज्यात ४७.२५ टक्के प्रकरणे आहेत, असे संशोधनात म्हटले आहे. एफसीआरएफने म्हटले आहे की, ऑनलाइन गुन्ह्यांमध्ये नऊ टक्के प्रकरणे इतर अनेक श्रेणींशी संबंधित आहेत. या श्रेणींमध्ये ऑनलाइन सायबर-तस्करी, ऑनलाइन जुगार, रॅन्समवेअर, क्रिप्टोकरन्सी गुन्हे आणि सायबर दहशतवाद यांचा समावेश आहे.
डिजिटल पायाभूत सुविधांना लक्ष्य करण्यासाठी सायबर गुन्हेगारांद्वारे वापरल्या जाणार्‍या विविध पद्धतींवर प्रकाश टाकताना, या अभ्यासात सांगण्यात आले आहे की, १.५७ टक्के ऑनलाइन गुन्हे हॅकिंगशी संबंधित आहेत किंवा अनधिकृत प्रवेश, डेटा उल्लंघन, ईमेल हॅकिंग आणि वेबसाइट हॅकिंग यासारख्या संगणक प्रणालीला नुकसान पोहोचवण्याशी संबंधित आहेत. भारतातील सायबर गुन्ह्यांचे बदलते लँडस्केप समजून घेणे कायद्याची अंमलबजावणी करणार्‍या संस्था, व्यक्ती, व्यवसाय आणि धोरणकर्ते यांच्यासाठी महत्त्वाचे आहे.