न्यूयॉर्क : अलिकडच्या वर्षांत, साधारण १९९७ ते २०१२ दरम्यान जन्मलेल्या पिढीला जेन-झेड म्हटले जाते, एका रिपोर्टनुसार, त्यांचे आयुष्य कमी होत चालले आहे, ज्यामुळे त्यांची चिंता वाढत आहे. अशात असाही प्रश्न पडतो की, विज्ञानाचा हा दावा खरा आहे की मिथक आहे? कोविड-१९ पूर्वी जनरेशन झेड ज्या प्रकारे जगत होते, कोविड आल्यानंतर त्यांचे जीवन पूर्णपणे बदलले. कोरोनानंतर संबंध, आरोग्य आणि राजकीय पैलूंचे नियम पुन्हा लिहिले गेले. तरुण असूनही, जनरल झेड अतिशय खास पद्धतीने आयुष्य जगायला शिकले आहे. मात्र जनरेशन झेडचे आयुष्य झपाट्याने कमी का होत आहे.
जनरेशन झेड म्हणजे १९९८ ते २०१० दरम्यान जन्मलेली पिढी आहे. भारतात १८ वर्षांखालील अंदाजे २०० दशलक्ष मुले आहेत आणि त्यापैकी ६९ दशलक्ष शहरी भागात राहतात. या तरुणांचे बालपण त्यांच्या पालकांच्या अपेक्षेपेक्षा खूप वेगळे असते. जेन झेड ही पहिली पिढी आहे, जिने केवळ डिजिटल जग पाहिलेच नाही, तर ते स्वीकारले आहे. या पिढीला नेहमीच विविध डिजिटल प्लॅटफॉर्म आणि सोशल मीडियावर प्रवेश मिळतो. एका रिपोर्टनुसार, काही वर्षांपासून, जनरल झेड ही पिढी कॉर्टिसोल म्हणजेच तणावाने ग्रस्त आहेत, ज्याची अनेक भिन्न कारणे आहेत. याचे एक कारण म्हणजे कोविड-१९, ज्याने त्याच्या आयुष्यात अनेक बदल घडवून आणले आहेत.
जेन जेडर्सने अलीकडेच सोशल मीडिया साइट्सवर व्हीडीओ पोस्ट केले आहेत, ज्यात दावा केला आहे, की त्यांचा अनेकदा गैरसमज होतो. जवळपास २० दशलक्ष व् ूज मिळालेल्या व्हीडीओमध्ये, २६ वर्षीय जोश हॉलेट म्हणाला की, तो जनरेशन झेड पेक्षा लहान आहे. परंतु अनेकदा प्रौढ दाखवण्याच्या नादात
त्याला टीकेला सामोरे जावे लागते. प्रौढ दिसण्यासाठी ते त्यांच्या आयुष्यातील तणावाला दोष देतात.
कोर्टिसोल वय कसे कमी करते?
आरोग्य तज्ज्ञ सांगतात, कॉर्टिसोल, ज्याला स्ट्रेस हार्मोन देखील म्हणतात, जे मन आणि शरीर निरोगी ठेवण्यास मदत करते. त्याच्या वाढीमुळे दीर्घकाळ ताण येऊ शकतो आणि आपल्या आरोग्यास गंभीरपणे हानी पोहोचू शकते. उच्च कोर्टिसोल पातळीमुळे वजन वाढणे, झोप न लागणे, कमकुवत प्रतिकारशक्ती आणि शरीरातील टेलोमेर शॉर्टनिंग नावाच्या प्रक्रियेमुळे आयुष्य कमी होणे यासारख्या समस्या उद्भवू शकतात.
तणाव कसा निर्माण होतो?
सर एचएन रिलायन्स फाऊंडेशन हॉस्पिटल अँड रिसर्च सेंटरच्या एंडोक्राइनोलॉजी सल्लागार डॉ. सोनाली कागणे यांच्या मते, जेन झेडसाठी तणावाचे कारण त्यांचा अभ्यास, करिअर किंवा सतत सोशल मीडियाशी जोडलेले असणे हे असू शकते. ज्यामुळे झोपेमध्ये व्यत्यय येऊ शकते, खराब खाण्याच्या सवयींना प्रोत्साहन देऊ शकतात आणि अस्वस्थ जीवनशैलीच्या सवयींना कारणीभूत ठरू शकतात. याबद्दल काळजीपूर्वक विचार करणे आवश्यक आहे, कारण तणाव वृद्धत्वास कारणीभूत ठरू शकतो.