कोटा : इस्रो आणि नासा यांच्या संयुक्त मोहिमेतील निसार उपग्रह ७ नोव्हेंबर रोजी कार्यान्वित होईल. ३० जुलै रोजी आंध्र प्रदेशातील श्रीहरिकोटा येथील सतीश धवन अंतराळ केंद्रातून त्याचे प्रक्षेपण करण्यात आले.
एकदा कार्यान्वित झाल्यानंतर, उपग्रह शास्त्रज्ञांना भूकंप, ज्वालामुखी, भूस्खलन, हिमवर्षाव, जंगलातील बदल आणि शेती समजून घेण्यास मदत करेल. हा उपग्रह दर १२ दिवसांनी संपूर्ण पृथ्वीची छायाचित्रे घेईल. निसारमध्ये भारत आणि अमेरिका या दोन्ही देशांच्या तंत्रज्ञानाचा समावेश आहे. यात दोन विशेष रडार आहेत. एल-बँड (नासाकडून) आणि एस-बँड (इस्रोकडून), जे एकत्रितपणे पृथ्वीच्या अत्यंत स्पष्ट आणि तपशीलवार प्रतिमा पाठवतील.
वैशिष्टये…
– हा २४०० किलोग्रॅम वजनाचा उपग्रह इस्रोच्या १३ के रचनेवर बांधला आहे.
– त्यात १२ मीटरचा मोठा अँटेना आहे, जो ९ मीटर लांबीचा बूम वाढवून अवकाशात उघडेल.
– एकत्रितपणे, दोन्ही रडार तंत्रज्ञान २४० किलोमीटर रुंदीपर्यंतच्या प्रतिमा कॅप्चर करू शकतात.
– हे अभियान ५ वर्षे काम करेल आणि त्याचा डेटा मोफत आणि सर्वांसाठी खुला असेल.
कोणती माहिती प्रदान करेल?
ते पृथ्वीच्या कक्षेत सोडले जाईल आणि दर १२ दिवसांनी संपूर्ण पृथ्वी आणि हिमनद्यांचे विश्लेषण करेल. मिळालेल्या माहितीवरून कार्बन नियमनात जंगले आणि पाणथळ जागांचे महत्त्व निश्चित होईल. खरंच, हवामान बदलाचा सामना करण्यासाठी जंगले आणि पाणथळ जागा अत्यंत महत्त्वाच्या आहेत. ते वातावरणातील हरितगृह वायूंचे नियमन करतात. यासोबतच, हा उपग्रह चक्रीवादळे, वादळे, ज्वालामुखी, भूकंप, हिमनद्या वितळणे, समुद्री वादळे, जंगलातील आगी, समुद्राची वाढती पातळी, शेती, ओली जमीन, बर्फाचे प्रमाण कमी होणे इत्यादींबद्दल आगाऊ माहिती देईल. हा उपग्रह पृथ्वीभोवती साचणा-या कच-याची आणि अवकाशातील धोक्यांची माहिती देखील देईल. निसार प्रकाशातील घट आणि वाढ याबद्दल देखील माहिती देईल.

