पॅरिस : पृथ्वीसमोर येत असलेल्या धोक्यांमध्ये हवामान बदल, युद्ध यानंतर कृत्रिम बुद्धिमत्ता (एआय) हा एक नवीन धोका निर्माण झाला आहे. एएक्सएच्या फ्युचर रिस्क रिपोर्ट २०२३ नुसार, एआय ही जगातील चौथी सर्वांत मोठी चिंता बनली आहे. अत्यंत वेगाने प्रगत होत असलेल्या एआयच्या विकासामुळे धोका दिवसेंदिवस वाढत आहे. जागतिक स्तरावर बहुतांश तज्ज्ञ (६४%) आणि नागरिक (७०%) म्हणतात की एआयमधील संशोधन थांबविण्याची गरज आहे. एआयमुळे मानवाला धोका निर्माण होऊ शकतो, असा अंदाज आहे. एआयमुळे कुणाचीही प्रतिमा बदलून त्याचा गैरवापर मोठ्या प्रमाणात वाढला आहे.
मानव इतर प्रजातींवर वर्चस्व गाजवतो कारण मानवी मेंदूमध्ये विशिष्ट क्षमता असतात ज्या इतर प्राण्यांमध्ये नसतात. जर एआय सामान्य बुद्धिमत्तेत मानवतेला मागे टाकत असेल आणि सुपरइंटेलिजेंट बनले असेल , तर ते नियंत्रित करणे कठीण किंवा अशक्य होऊ शकते. ज्याप्रमाणे पर्वतीय गोरिल्लाचे भवितव्य मानवी सद्भावनेवर अवलंबून असते, त्याचप्रमाणे मानवतेचे भवितव्य भविष्यातील मशीन सुपरइंटिलिजन्सच्या कृतींवर अवलंबून असू शकते. एआयमुळे अस्तित्वात आलेल्या आपत्तीच्या संभाव्यतेवर मोठ्या प्रमाणावर चर्चा केली जाते आणि एजीआय किंवा सुपरइंटिलिजन्स साध्य करण्यायोग्य आहेत की नाही, ज्या वेगाने धोकादायक क्षमता आणि वर्तणूक उदयास येते आणि एआय टेक ओव्हरसाठी व्यावहारिक परिस्थिती अस्तित्वात आहे की नाही यावर काही प्रमाणात अवलंबून आहे.
जेफ्री हिंटन, योशुआ बेंजियो, अ‍ॅलन ट्युरिंग, एलोन मस्क आणि ओपनएआयचे सीईओ सॅम ऑल्टमन यांसारख्या आघाडीच्या संगणक शास्त्रज्ञ आणि टेक सीईओ यांनी सुपरइंटिलिजन्सविषयी चिंता व्यक्त केली आहे. २०२३ मध्ये, शेकडो एआय तज्ज्ञांनी आणि इतर उल्लेखनीय व्यक्तींनी एका विधानावर स्वाक्षरी केली की एआय पासून नामशेष होण्याचा धोका कमी करणे हे इतर सामाजिक स्तरावरील धोके जसे की महामारी आणि आण्विक युद्धाबरोबरच जागतिक प्राधान्य असले पाहिजे. एआयजोखमींबद्दल वाढलेल्या चिंतेनंतर, युनायटेड किंगडमचे पंतप्रधान ऋषी सुनक आणि संयुक्त राष्ट्रांचे सरचिटणीस अँटोनियो गुटेरेस यांसारख्या सरकारी नेत्यांनी जागतिक एआय नियमनावर अधिक लक्ष केंद्रित करण्याचे आवाहन केले.
सर्वांत मोठा धोका कोणता?
हवामान बदल हा सर्वांत मोठा धोका मानला आहे. ही समस्या जगभरात धोका मानली जात आहे. केवळ १५% तज्ज्ञांना वाटते की, स्थानिक प्रशासन त्यास सामोरे जाण्यास तयार आहे. सायबर सुरक्षा धोके जागतिक देशांसाठी चिंतेचे कारण आहेत. यामध्ये ‘सायबर युद्धा’चाही समावेश आहे.
कुणामुळे वाढली असुरक्षितता?
– ५० देशांतील ३,५०० तज्ज्ञ आणि १५ राष्ट्रांतील २०,००० सामान्य लोकांच्या सर्वेक्षणानुसार, लोकांमध्ये असुरक्षिततेची भावना कायम आहे.
– ग्लोबल वार्मिंग, प्रदूषण आणि हानिकारक पदार्थांचा संपर्क यासारख्या घटकांमुळे लोकांमध्ये असुरक्षिततेची भावना वाढली आहे.
– ७५% तज्ज्ञांना वाटते की, अधिकतर धोके एकमेकांशी जोडलेले आहेत.
– ६०% जणांना वाटते की, सामाजिक प्रगती करण्यासाठी रिस्क घेणे आवश्यक
-६८% लोक रोज सायबर सुरक्षेसंबंधीचिंता व्यक्त करतात.
